It runs in the family – laten we dan ook die familie behandelen

Merijn Merbis – Klinisch psycholoog

Stel je voor, een jongen van 16 meld zich bij De Opvoedpoli voor psycho-educatie omdat hij dwangklachten heeft. Je kunt hem behandelen, maar hoeveel zin heeft dat als zijn vader ADHD heeft, zijn moeder een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis, zijn broer PDD-NOS en zijn zus ook leerproblemen.

Dit voorbeeld is helaas geen fantasie maar een werkelijke casus uit mijn praktijk. We weten al lange tijd dat psychiatrische aandoeningen erfelijk zijn en dat de uiting ervan sterk afhankelijk is van de omgeving van de cliënt. Toch is kinderpsychiatrie, maar vooral ook volwassenenpsychiatrie nog sterk individueel ingericht. Ik vroeg me af: Hoeveel effect heeft het behandelen van de ouders op het gedrag van de kinderen? Hierover zijn namelijk nog niet zoveel studies. Met mijn collega’s van (toen nog) GGZinGeest heb ik een verkennend onderzoek gedaan naar de samenhang tussen psychiatrische diagnoses van ouders en hun kinderen. Uit dit onderzoek blijkt dat angstige moeders vaker kinderen hebben met angst, depressie, ADHD, gedragsproblemen, schizofrenie en bipolaire stoornissen dan moeders zonder angststoornissen. Angstige vaders hebben vaker angstige en depressieve kinderen en vaders met ADHD hebben vaker kinderen met ADHD.

Samenhang en overerving

Dit is een eerste studie en de causaliteit van dit verband is nog niet aangetoond. Maar het geeft wel eerste aanwijzingen hoe de 'overerving van psychiatrische klachten' tussen ouders en kinderen er precies uit ziet. En het geeft aan dat er bij diagnose van kinderen ook gekeken moet worden naar ouders. Gezinnen waarin meerdere stoornissen voorkomen worden nu vaak te licht behandeld.

Daarom stellen wij samenwerking tussen kinder- en volwassenenpsychiatrie voor.

Maak contact!

Bij De Opvoedpoli doen we dit al, maar dat gaat niet vanzelf. Je moet contact met elkaar maken en er zijn drempels op het financieringsvlak. Bij ons hielp het dat we elkaar al kenden van voor de decentralisatie, dus konden wij elkaar gemakkelijk vinden. En er hoeft wat mij betreft niet gewacht te worden tot de geldstromen tussen de twee domeinen gelijk getrokken worden, voordat dit soort initiatieven kunnen plaats vinden. Bel die collega, maakt contact. Als je laat zien dat het werkt, is het voor beleidsmakers makkelijker om erop in te spelen.

Lees hier meer over relevant onderzoek.